1. همسری مولا علی علیه السلام
یکی از فضائل حضرت ام البنین(س) لیاقت همسری با مولا امیر المومنین علیه السلام است. بعد از شهادت حضرت زهرا (سلام الله علیها)، علی (علیه السلام) به عقیل فرمود: زنی را برایم پیدا کن که از خانواده ای نجیب و شجاع باشد. برایم فرزندی شجاع و قهرمان بیاورد تا سالار شهیدان را در کربلا یاری کند. عقیل گفت: با فاطمه دختر حزام کلبی ازدواج کن که در میان عرب شجاع تر از پدرانش وجود ندارد.

2. فداکاری نسبت به اهل بیت پیامبر علیهم السلام
به جز حضرت ام البنین(س)، این بانوی پاک، تاریخ کسی را به یاد ندارد که فرزندان هووی خود را بر فرزندان خود مقدم بدارد. حضرت ام البنین(س) توجه به اولاد پیامبر را فریضه ای دینی می شمرد؛ زیرا خداوند در کتابش به محبت خاندان رسول الله امر کرده است. ام البنین این عظمت را درک کرده بود لذا حق آنان را ادا کرد. «شهید» از بزرگان فقه امامیه می گوید: ام البنین از زنان با فضیلت و عارف به حق اهل بیت علیهم السلام بود.

حضرت ام البنین(س) محبتی خالصانه به آنان داشت و خود را وقف دوستی آنان کرده بود. آنان نیز برای او جایگاهی والا قائل بودند. زینب کبرا پس از رسیدن به مدینه به دیدار حضرت ام البنین(س) رفت و شهادت چهار فرزندش را به او تسلیت گفت و همچنین در اعیاد برای عرض تسلیت نزد او می رفت. رفتن نواده ی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، شریک نهضت حسینی و قلب تپنده ی قیام حسین (علیه السلام), زینب کبرا، نزد ام البنین و تسلیت گفتن فرزندان برومندش، نشان دهنده ی منزلت والای ام البنین نزد اهل بیت (علیهم اسلام) است.

3. ولایت مداری حضرت ام البنین(س)
زمانی که بشیر از کربلا برگشت و اخبار کربلا را آورد خدمت حضرت ام البنین(س) رسید. خبر شهادت فرزندانش را یکی یکی به او می داد. ام البنین هر بار می گفت: از حسین چه خبر؟ فرزندانم و هر آنچه زیر آسمان کبود است به فدای حسین. وقتی خبر شهادت امام حسین علیه السلام را شنید با آهی سوزان گفت: بشیر با این خبر بندهای دلم را پاره کردی.  این اوج معرفت و ولایت مداری حضرت ام البنین(س) نسبت به امام زمانش را نشان می دهد.

حضرت ام البنین(س) دارای فضائلی همچون صبر، ولایت مداری و فداکاری بود

4. شاعری فصیح و اهل فضل و دانش
زمانی که زنان به خاطر سوگ فرزندانش به حضرت ام البنین(س) تسلیت می گفتند، در جواب آنها در قالب شعر این چنین سرود: که ای زنان مدینه دیگر مرا ام البنین نخوانید که با این نام مرا به یاد شیران بیشه ی شجاعت می اندازید. مرا فرزندانی بود که به خاطر آنها مرا مادر پسران می گفتند ولی اکنون دیگر برای من فرزندانی نیست.

از ویژگی های مهم اشعار حضرت ام البنین(س)، توجه به رویدادهای سیاسی زمان و مسائل مربوط به آن است. وی پس از واقعه عاشورا با استفاده از هنر مرثیه خوانی توانست ندای مظلومیت و حق طلبی حماسه آفرینان کربلا را به گوش نسل های آینده برساند و مردمان غفلت زده را بیدار کند.

5. پرورش دهنده ی پرچمدار کربلا
سِمَتِ مادری، برای شخصیتی همچون عباس بن علی که پرچمدار صحرای سوزان کربلا بود، افتخارِ بزرگی است که نصیب بانوی شایسته ای همچون ام البنین شده است. فرزندی همچون ابوالفضل العباس باید در دامان مادری پاک طینت و نیکو سیرت پرورش یافته باشد که چنان رشادت ها و شجاعت های بی نظیری را از خود بر جای گذارد که تاریخ همتای او را به خود ندیده یا به ندرت دیده است.

6. صبر بی نظیر حضرت ام البنین(س)
مورّخان نوشته اند روزی که امیرالمومنین علیه السلام، عباس را در دامن خود گذاشت آستینش را بالا زد و در حالی که به شدّت می گریست، بازوانش را می بوسید. ام البنین حیرت زده شده از امام پرسید: چرا گریه می کنید؟ حضرت جریان شهادت عباس را در رکاب برادر توضیح دادند. ام البنین هم گریست اما عظمت ایمان خود را نشان داد و با صبر و بردباری خدا را سپاس گفت که فرزندش فدایی سبط گرامی رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) و ریحانه ی او خواهد شد.

آنچه بیان شد نمونه ای از فضائل حضرت ام البنین بود. به همین مقدار هم قانع کننده است که لازم باشد انسان در مقابل بانویی اینچنین والا مقام، سرِ تعظیم فرود آورد. حضرت ام البنین (س) در زمان خود یکی بود و بس، اما نمادی شد برای مادران و همسرانِ عصر حاضر تا او را الگویی برای فداکاری ها و رشادت های مادرانه و همسرانه ی خود اختیار کنند.

کلام آخر:
حضرت ام البنین(س) بانویی شجاع بود و دارای فضائلی همچون صبر، ولایت مداری، فداکاری و… آنچنان که هم نزد اهل بیت علیهم السلام گرامی بود و هم الگویی شد برای زنان و مادران در طول تاریخ. همانگونه که احترام ام البنین به خاطر رشادت ها، جان فشانی، و دلاور پروی هایش بر ما لازم است، تکریم و احترام کسانی که فرزندانی رشید در دامن خود پرورش داده و تقدیم اسلام کردند نیز لازم و ضروریست.